معنای تریز:

                TRIZ مخفف عبارت روسی Teoriya Resheniya Izobrototelskikh Zadatch و به معني  نظريه ی حل ابداعانه ي مسئله است. این نام گذاری توسط دانشمند خلاقیت شناس روسی گنریخ آلتشولر صورت گرفت.

توصیف های مختلفی که از تریز می شود عبارتند از:

• نو آوری نظام یافته


• خلاقیت اختراعی


• فناوری خلاقیت


• روش شناسی اختراع


• الگوریتم اختراع


• روش شناسی حل مسئله های ابداعی


• روش شناسی حل ابتکاری و ابداعانه ی مسئله


• مهندسی خلاقیت و نوآوری


• روش شناسی خلاقیت


• خلاقیت شناسی اختراع


• خلاقیت شناسی فناوری


• ...

اما به زبان ساده تر علم TRIZ تفکر خلاق حل مساله یا حتی ساده تر یعنی الگوریتم اختراع.

در TRIZ دو بحث کلی وجود دارد:

• از یک سو بحثی از نگاه کاربردی به علم می شود


• از طرف دیگر درباره ی فنون خلاقیت بحث می شود

در همین ابتدای امر توجه شما را به اینکه TRIZ یک علم نظامند و الگوریتمیک هست جلب می کنیم.

چرا TRIZ؟

در گذشته محققان به طور شفاف از هر نوع خلاقیت در تحقيقاتشان پرهیز مي نمودند زیرا معتقد ‏بودند راه حل هاي خلاق حل مساله ريسک عدم موفقيت آميزی تحقيق را افزايش مي دهد. بنابراين از بکاربردن خلاقيت خوداري مي نمودند. اما اين امر براي انسانها مقدور نيست که ‏واقعيات وحقايق امور را به طور مستقيم کشف کنند, بلکه ‏بايد از روشهاي نوآورانه ی هدايت شده استفاده نمايند. اکثر افراد در مواجه شدن با تناقضات موجود در ‏تحقيقات به طور ناخواسته گمراه گشته و آن را غير ممکن مي پندارند و به دنبال کشف حقيقت نيستند در ‏حالي که آن تناقض ممکن است حقيقتي باشد که تاکنون کشف نگرديده است. انسان با تفكر در مورد واقعيت ‏هاي موجود كه به صورت اطلاعات در اختيار دارد و بررسي و پردازش آنها، حقايق جديد را كشف و برپايه ‏آن تجربه مي كند . TRIZ با ارائه راه حل هاي دسته بندي شده که از ‏کشفيات گذشته به دست آمده است ، ذهن نوآوران را سمت و سويي خاص بخشيده و آشفتگي هاي ذهني و ‏رواني را به طوفاني از ايده هاي جديد تبديل مي کند.
TRIZ نشان داده است كه به خوبي به كار مي آيد. شركتهاي كوچك و بزرگ بسياري در سطوح مختلف از آن براي حل مسائل واقعي و عملي روزانة خود استفاده مي كنند تا راهبردهايي را براي آيندة تكنولوژي خود تعيين كنند. امروزه تريز در شركت هاي بزرگي مانند فورد، موتورولا، بوئینگ، زيمنس، فيليپس، ال جي و صدها شركت ديگر مورد استفاده است.
مساله دیگر اینکه دنياي امروز با مساله نوآوري مواجه نيست! چرا كه پژوهشگران و متخصصان كاركشته شركت هاي پيشروي دنيا، تعريف مساله، ارائه راه حل هاي خلاق و دانش محور و در نتيجه نوآوري را بخوبي بلدند. مساله دنياي امروز، زودتر به نوآوري رسيدن و ارائه تازه ها به بازار است. طراحي محصولات جديد و پيش بيني آينده فناوري ها از جمله بهره هايي است كه از اين دانش مي برند.
در زیر مسائل دیگری از فواید TRIZ بیان شده اند:
. دستیابی به نوعی نگرش جامع علمی به ابداعات و اختراعات .
 . شکل‌گیری جنبه‌های بسیار مهمی از علم خلاقیت‌شناسی .
. دستیابی به نوعی جهان‌بینی خلاق .
. کشف انواعی از راه‌حلها برای مسائل ابداعی یعنی مسائلی که با روشهای معمولی و متداول ، راه‌حل آنها به دست نمی‌آید .
. دستیابی به بهترین و موثرترین راه‌حلها برای انواع مسائل علمی ، فنی ، انسانی و اجتماعی .
. پیش‌بینی روند ابداعات و اختراعات در آینده . (خلاقیت‌شناسی آینده‌شناختی)
. ارائه آموزشهای نوین مبتنی بر TRIZ در مدارس و دانشگاه‌ها . (خلاقیت‌شناسی پرورشی مبتنی بر TRIZ)
. تسهیل و تسریع روند رشد و توسعه علوم و فناوری .

جایگاه تریز در ایران

ايرانيان در جستجوي  TRIZ رقابت تنگانگي با كره جنوبي دارند. كافي است از ابزار Google Trend استفاده كنيم و با درج TRIZ ببينيم كه تعداد جستجوهاي انجام شده براي اين لغت در ايران ما را به چه رتبه اي از كنجكاوي و پژوهش مي رساند. معمولا ما اول هستيم. اين اول بودن يكي دو سالي است كه توجه محافل علمي معتبر با اين حوزه را به كشور ما معطوف كرده است. تا حدي كه انجمن TRIZ اروپا آمادگي دارد تا در صورت درخواست ايران، كنفرانس سالانه خود را به ايران بياورد.
TRIZ دانش خواص است؛ چون هم پولساز است و هم يكي از اكسير هاي موفقيت شركت هاي بزرگ در دنياي رقابت و نوآوري به شمار مي آيد. به همين دلايل ساده، تمايل چنداني براي ترويج آن در جوامع وجود ندارد. اما در ايران اوضاع فرق داشته و دارد. از سال 1383 تا 1386 روزنامه جام جم با تعريف ستوني به نام «اكسير نوآوري» در همين صفحه، به معرفي اين دانش پرداخت. در شبكه 4 سيما نيز سال 1385 برنامه اي با نام «آشنايي با TRIZ: نوآوري نظام يافته» در 5 قسمت 30 دقيقه اي توليد شد. شنوندگان راديو فرهنگ و راديو گفتگو هم از سال 1384 چندين بار در برنامه هاي مختلف با اين موضوع به شكل گذرا آشنا شده اند.
اما متاسفانه TRIZ در مجامع علمی (دانشگاه ها) ایران هنوز به خوبی جایگاه خود را پیدا نکرده است. در نتیجه هنوز به خوبی در ایران جا نیفتاده است. به عنوان مثال، مهندسی صنایع آن‌گونه که در ایران تدریس می‌شود در واقع مهندسی صنایع کلاسیک است که مبتنی بر بهینه سازی، بهینه سازی خطی (تحقیق در عملیات) و کار سنجی و زمان سنجی می‌باشد. اما مهندسی صنایع نوین مباحثی چون برنامه ریزی تعاملی، آمار مهندسی، TRIZ و تجزیه و تحلیل سیستم‌ها را در بر می‌گیرد.